Khám Phá Ẩm Thực

Bánh Trôi, Bánh Chay

Tương truyền rằng…

Ngày xưa, ở Trung Quốc có một ông vua vì hối hận và thương xót một tôi trung thuở hàn vi của mình, đã cấm dân gian không được đốt lửa và chỉ được ăn đồ nguội trong ngày mất của người này - mùng 3 tháng 3 âm lịch hằng năm.

Từ bao đời, ngày Tết mùng 3 tháng 3 đã được Việt hoá hoàn toàn. Không mấy người Việt Nam còn biết hay nhớ đến sự tích ông Giới Tử Thôi, nhưng ai ai cũng nhớ đến ngày mùng 3/3. Trong buổi đêm 2/3 hoặc sớm hơn, các bà các chị các mẹ đã sửa soạn chuẩn bị những đĩa bánh trôi, bánh chay để dâng lên bàn thờ tổ tiên vào dịp tết Hàn Thực. Vào ngày đó, mọi người không để lửa mà ăn đồ ăn đã chuẩn bị từ trước - bởi vì là đồ ăn nguội nên được gọi là hàn thực. Rồi dân gian gọi luôn đó là Tết Hàn Thực - Tết bánh trôi bánh chay - ngày Tết ngọt ngào và thơm tho nhất trong năm, khi đất trời thấm đẫm hương hoa, hương nắng và hương gió mới…

Ngày nay…

Chẳng cần đợi đến 3/3, bánh trôi bánh chay đã trở thành một món ăn phổ biến, có mặt bốn mùa, khắp ngõ phố, góc chợ hay gánh hàng rong…

Ngày Hội Khám Phá tại Eveil…

Nhân dịp Tết Hàn thực, Eveil đã tổ chức một ngày rất đặc biệt mang tên “Khám Phá Ẩm Thực - Bánh Trôi, Bánh Chay”. Bạn nào cũng rất hứng thú vì đây là cơ hội để chúng mình học cách làm bánh, được thể hiện sự khéo léo và tập làm người lớn.

Đầu tiên, các cô phụ trách hướng dẫn chúng mình cách làm và trang trí một chiếc mũ đầu bếp. Chiếc mũ có hai phần: phần đai và phần thân mũ. Phần đai rộng khoảng 5 cm, dài vừa đủ bằng một vòng quanh đầu. Trên phần đai mũ, chúng mình tô chữ EVEIL với rất nhiều sắc màu rực rỡ. Có bạn còn làm thêm hoa, vẽ thêm bướm, có bạn vẽ cả nồi niêu, xoong chảo lên mũ nữa, trông thật là ngộ nghĩnh.

Sau khi làm xong phần thân mũ, chúng mình gắn đai và thân lại với nhau rồi đội lên đầu “ Chà chà! đội chiếc mũ này thấy mình tự tin hẳn lên, ngó vào trong gương trông có vẻ ra dáng một đầu bếp tí hon rồi đấy nhỉ “

Tiếp theo, cô Quỳnh Hoa giới thiệu nguyên liệu và cách làm bánh trôi, bánh chay. Cô đố chúng mình: trong ba loại đường - đường trắng, đường nâu và đường mật mía, đường nào là nguyên liệu để làm bánh trôi? Câu đố tưởng như dễ ợt thế mà có bạn vẫn nhầm đường nâu là đường dùng để làm bánh đấy. Đường nâu thường dùng để nấu chè, còn đường trắng thường dùng để pha nước uống, vậy câu trả lời đúng phải là đường mật mía cơ. Cô còn đố chúng mình: trong ba loại vừng - vừng vàng, vừng trắng và vừng đen, vừng nào là nguyên liệu làm bánh trôi, bánh chay? Bật mí cho các bạn biết nhé - đó là vừng trắng.

Nguyên liệu làm bánh trôi cần có : bột, đường mật mía và vừng trắng. Để làm bánh chay cần: bột, đậu xanh, bột sắn dây hoặc bột đao, đường kính trắng và vừng. Cô còn cho biết thêm, gạo làm bánh trôi, bánh chay phải chọn gạo nếp cái hoa vàng - thứ gạo tròn hạt. Cứ chín phần nếp thì có một phần tẻ hoặc cùng lắm là cho đến non hai phần tẻ. Bởi nếu ít gạo tẻ thì bánh dính và chảy, không thành hình tròn đẹp mà nhiều quá thì lại bị cứng bánh, ăn dai mất ngon. Đỗ làm nhân bánh chay là loại giống đỗ tiêu thơm, đem hấp chín tới, giã mịn, trộn với đường kính trắng. Bánh trôi thường nhỏ như quả trứng chim cút. Nhân là một cục đường mật mía cắt nhỏ như hột lựu. Bánh nặn xong, thả vào nồi nước đang sôi. Bánh chín sẽ nổi lên. Khi vớt bánh ra, ngâm vào nước đun sôi để nguội, rồi xếp bánh vào một cái đĩa nhỏ, rắc chút vừng trắng rang chưa vàng tới, còn giữ sắc trắng lên mặt bánh.

Nếu bánh trôi có nhân ngọt lịm thì bánh chay lại có vị ngọt mát. Bánh chay cũng làm bằng bột nếp pha chút bột gạo như bánh trôi, nhưng cầu kỳ hơn, kích thước cũng lớn hơn gấp 3, 4 lần bánh trôi - bằng quả trứng gà. Bánh chay không vo tròn mà nắn dẹt, trũng ở giữa. Nhân là đậu xanh không vỏ hấp chín, xay nhuyễn.Bánh chay ăn với nước đường trắng đun sôi, hòa chút bột đao cho sánh, thêm nước hoa bưởi cho thơm thoang thoảng, để nguội rồi chan ngập đĩa bánh.

Sau khi nghe cô Quỳnh Hoa giới thiệu, chúng mình được các cô phụ trách phát phiếu rồi đi mua hàng. Gian hàng EVEIL có những anh chị bán hàng với chiếc mũ đầu bếp, chiếc tạp dề Cam-Xanh xinh xinh - thật thân thiện và nhiệt tình! Lúc này, chúng mình cảm giác như người lớn thực thụ, được cầm “tiền” tư đi “mua hàng”, rồi chợt nhớ đến phiên chợ quê như trong câu chuyện của bà thường kể - phiên chợ rộn tiếng cười, tiếng chào hàng, tiếng mua hàng “ Anh ơi, bán cho em một 1 cân bột, 5 lạng đường, 2 lạng vừng…” ‘’Chị ơi, lấy cho em một ít đậu…”

Vui nhất là lúc nặn bánh và luộc bánh. Các nhóm quây quần bên nhau. Có những bạn còn bé như: Hà Vy, Đăng Bách, Huy Nhật, Thúy Quỳnh, Minh Trang… nhưng giỏi lắm nhé, chỉ một loáng các bạn đã nặn được mười cái bánh trôi và một cái bánh chay. Chưa hết thời gian mà các bạn đã làm xong nên lại “ra chợ “ mua thêm bột, thêm đường…về làm tiếp. Thật thích thú khi được ngắm những viên bột trắng tinh nằm ngoan ngoãn trên đĩa chờ chúng mình mang đi luộc.

Thời gian làm bánh đã hết. Bây giờ chúng mình hãy cùng nhìn lại xem đội nào làm đẹp và nhanh hơn nhé. Thật khó để tìm ra đội xuất sắc nhất vì các đội rất ngang sức ngang tài. Cô Quỳnh Hoa đã chúc mừng tất cả các nhóm vì chúng mình đã làm xong những chiếc bánh và đã làm hết mình với tinh thần tập thể

Nồi nước luộc bánh đã sôi. Chúng mình lần lượt thả từng chiếc bánh. Các cô dặn chúng mình phải thả thật từ từ vì nếu đổ ào vào, nước nóng bắn lên, sẽ làm bỏng tay và làm nước trong nồi lạnh đi đột ngột, dễ làm bở bột, vỡ bánh . ....Chúng mình quây quần bên nồi bánh rồi háo hức, hồi hộp chờ chiếc bánh đầu tiên nổi lên…một cái…hai cái…rồi ba cái…thật là thú vị!!!. Khi bánh chín, chúng mình vớt bánh ra rồi ngâm ngay trong nước đun sôi để nguội. Chúng mình vớt bánh ra đĩa, rồi rắc thêm ít hạt vừng trắng lên mặt bánh…

Trong lúc chờ bánh nguội, đoàn tàu EVEIL lại cất cao tiếng hát “Tu…tu…xình…xịch…Eveil “ và đưa các “ hành khách “ ra “Ga Công Viên “ chơi trò “chèo thuyền’’. Chiếc thuyền của chúng mình thân được làm bằng một thanh tre, đầu và đuôi thuyền làm bằng bìa màu xanh đỏ. Mỗi thuyền chỉ chở được năm người, vừa ngồi xổm vừa đi, đội nào cũng muốn về đích trước nên ra sức “chèo” trong tiếng cổ vũ reo hò của của khán giả. “Chèo thuyền” thật là vui, nhưng đã xế chiều rồi, các “ngư dân Eveil “ lại quay về với “mái ấm” của mình, bên “bữa tiệc nguội” nho nhỏ do chính tay chúng mình chuẩn bị. Chúng mình đã ăn đến no căng cả bụng … bánh vừa dẻo lại vừa có vị thơm mát của gạo nếp, vị béo ngậy của đỗ xanh…

Hôm nay, chúng mình rất vui vì đã khám phá được nhiều điều bổ ích. Chắc chắn khi về nhà sẽ có nhiều chuyện để kể với ông bà, bố mẹ đây. Chúng mình sẽ bắt đầu bằng câu chuyện: ‘’Ngày xửa ngày xưa ở Trung Quốc…” Và chúng mình sẽ đố bố mẹ: trong 3 loại vừng - vừng đen, vừng vàng, vừng trắng, vừng nào là nguyên liệu làm bánh trôi?…Và quan trọng nhất trong ngày Tết Hàn Thực sắp tới, mình có thể trổ taì làm bánh cùng mẹ rồi….

‘’Ở EVEIL có thật nhiều ngày đặc biệt đó là ngày yêu thương và được yêu thương nhiều hơn, vì ở đây không chỉ mang đến những kiến thức bổ ích mà còn giúp chúng mình có thêm những người bạn mới - những người bạn dễ thương và đáng yêu “( Hà Gia Linh - 10 tuổi, học sinh trường Đoàn Thị Điểm ).

Một buổi chiều đặc biệt trôi qua thật nhanh và chúng mình phải chia tay nhau rồi!

Tạm biệt các bạn và Hẹn gặp lại các bạn trong chuỗi ‘’Ngày Khám Phá’’ tiếp theo

‘’Khám Phá Ảo Thuật” vào ngày 09.05.2010

Tin liên quan:

Bánh Trôi - Bánh Chay